Żołnierze 33, 42 i 71 Pułku Piechoty próbowali odbić z rąk niemieckich Zambrów, przebić się na południe, w kierunku miasta Nur nad Bugiem, tam połączyć się z innymi jednostkami i kontynuować walkę z najeźdźcą hitlerowskim. 

Po nieudanej próbie zdobycia Zambrowa, polscy żołnierze wycofali się w rejon Andrzejewa i Łętownicy i tam zostali zaatakowani przez Niemców. W dniach 12-13 września doszło do krwawej bitwy w tym rejonie. Niemcy, atakując polskie oddziały wszystkimi dostępnymi siłami, pokonali Polaków. 18 Dywizja Piechoty została rozbita.

W bitwie pod Łętownicą ciężko ranny został dowódca płk Stefan Kossecki i w ostatniej fazie walk zastąpił go płk Aleksander Hertel, który również poległ pod Andrzejewem. 

Żołnierzy, którzy zginęli, pochowano w zbiorowej mogile na cmentarzu w Andrzejewie, a na początku lat 60-tych obmurowano mogiłę, która stanowi do dziś formę mauzoleum z trzema krzyżami, a na tablicy umieszczono nazwiska zidentyfikowanych żołnierzy, którzy polegli.

Kilka tysięcy jeńców i lekko rannych Niemcy ulokowali na placu koszarowym w Zambrowie. W nocy z 13 na 14 września, gdy wszyscy jeńcy leżeli pokotem na ziemi, wpadły na nich głodne i niepojone konie. Powstał popłoch. Niemcy otworzyli ogień z broni maszynowej do wstających, zabijając i raniąc wielu. Była to jedna z pierwszych zbrodni niemieckich w tej wojnie, a w naszym rejonie pierwsza. Liczba ofiar szacowana jest od 100 do 200 żołnierzy polskich.

Źródło: https://geekweek.interia.pl/militaria/news-zbrodnia-na-polskich-jencach,nId,449338

W miejscach walk, przy obelisku w Łętownicy i mauzoleum w Andrzejewie, zapaliliśmy znicze i uczciliśmy chwilą ciszy pamięć poległych w tych bitwach.

W drodze powrotnej do Łomży, zatrzymaliśmy się w Zambrowie, przy pomniku podchorążego, który symbolizuje fakt, że była tu Szkoła Podchorążych Rezerwy Piechoty. Jest to teren dawnych koszar 71 Pułku Piechoty.

W naszej historycznej wycieczce towarzyszył nam Pan mjr Jan Krysiuk, reprezentujący dowódcę 18. Pułku Logistycznego. Swoją bogatą wiedzą o wydarzeniach związanych ze szlakiem bojowym 18 Dywizji chętnie podzielił się z młodzieżą, dbając jednocześnie o zachowanie właściwej postawy uczniów podczas oddawania hołdu poległym i przebywania w miejscach pamięci. To była dla uczniów bardzo ważna lekcja patriotyzmu.

 

Tekst: Krzysztof Domalewski – przedstawiciel Stowarzyszenia „Ekonomik”

Zdjęcia: Bartłomiej Pytel

 

Kliknij miniaturę, aby przejść do galerii zdjęć.